Uzaya giden ilk köpeğin ismi Layka’dır. Layka kelimesinin kökeni Rusça’dan gelmektedir. Layka kelimesinin anlamı ise ‘’havlayan’’ demektir. Uzaya giden ilk köpek olan Sovyet kökenli uzay köpeği. Rusya’nın Moskova ilçesinin caddelerinden toplanan melez bir sokak köpeğidir. 3 Kasım 1957 yılında fırlatılan Sputnik 2 uzay gemisinin konuğu olarak seçilmiştir.
Uzay üzerinde çalışmalar yapan bilim insanları, insanların uzayda hayatta kalamayacağını düşündükleri için uzaya hayvan göndermenin daha yararlı olacağını düşünmekteydiler. Hem bu sayede insanlı uçuşların gerçekleşmesine öncü olacağı düşünülmekteydi. O dönem itibariyle uzay uçuşu hakkında fazla bilgi ve araştırma olmadığı için. Uzaya giden ilk köpek Layka’nın yörüngeye sağ olarak geri döneceğine ilişkin bir hedef veya beklenti yoktu.
Layka; muhtemelen R-7 Roketinin bulunduğu bölmeden ayrılmasının sonucunda meydana gelen bir kazadan veya arızadan dolayı. Aşırı boyutta ısınma olmasından dolayı, fırlatıldıktan sonra birkaç saat içinde öldü. Uzaya giden ilk köpek Layka’nın ölüm sebebi 2002 yılına kadar söylenmedi. Açıklanana kadar gerçeğin yerine genelde beşinci veya altıncı günde oksijeninin bittiği söylenmekteydi. Bu deneyin sonucunda, bir canlının uzaya yerleşmesi veya yer çekimi bulunmayan bir ortamda. Karşı karşıya kalınması durumunda hayatta kalacağını gösteriyor. Bu deney, bilim insanlarının canlı organizmaların uzaya veya uzay uçuşlarına nasıl tepkime vereceği konusunda yardımcı oldu. Bunun sonucunda insanların uzay uçuşlarına öncü oldu.
- Tavsiye Edilen İçerik: Uzaya Giden İlk Maymun
Uzaya giden ilk köpek’ten sonra yaklaşık olarak 4 yıl sonra, uzaya ilk insanlı uçuş gerçekleştirilmiştir. Rusya, Layka’yı anmak için bir anıtın açılışını yaptı. Roketin üzerinde bulunan köpekten meydana gelen anıt, Moskova ilçesinin hemen yanında bulunan tesisin yanına kurulmaktaydı.
Köpeğin Eğitimi
Uzaya çıkacak köpeğin araştırılmasında Sovyet bilim adamları etkili olmuştur. Bilim adamları, Moskova’nın sokak köpeklerini tercih etmişlerdir. Çünkü sokak köpekleri, açlığa ve soğuğa dayanıklı oldukları düşünülmüştür. Bunun sonucunda Layka, Moskava’nın bir caddesinde sokak köpeği olarak bulunmaktadır. 3 yaşında olan köpek, neredeyse 5 kilo ağırlığında dişi bir köpekti. Bazı kaynaklara göre de 6-7k ağırlığında bir köpekti. Sovyet personelleri köpeğe çeşitli takma adları verildi Minik Kıvırcık, Minik Böcek ve Minnak Limon isimleri takılmıştı.
Genelde kızak köpeklerinin Rusça ismi olan Layka dünyada popüler bir isimdi. Amerikan basınında mutt sözcüğü, sokak köpeği anlamına gelmektedir. Ve basın Sputnik’ten ilham alarak köpeği Muttnik olarak isimlendirdi.
Amerika ve Sovyetler birliği daha önce sokak köpeklerini veya hayvanları sadece yörünge altı uçuşlarda görevlendirmişti. Sputnik 2 uçuşu için Layka’nın yanında iki köpek daha eğitilmişti. Oleg Gazenko ( Uzayda yaşam uzmanı) üç köpeğin arasından Layka’yı seçti ve eğitimlere başladı. Sputnik 2’nin küçücük kabinine ayak uydurması için köpekler, 20 gün boyunca boyutları git gide küçültülen kafeslerde tutulmaktadır. Küçük bölümde gözlemlenen köpeklerin, boşaltım yapmayı durdukları. Hırçın ve huzursuz oldukları ve sağlık durumlarının git gide kötüleştiği gözlemlendi. Boşaltım yapmasını kolaylaştırmak için köpeğe müshil ilacı verildi fakat durumları düzelmemektedir. Araştırmacılar uzun süreli eğitimin sonuç vereceğine dair kanaat getirdiler.
Roket Kalkışı
Eğitilen üç köpek, roket kalkışına benzer, taklit eden santrifüj’e (Dairesel dönme hareketi gerçekleştirilen bir laboratuvar aletidir.) yerleştirilmekteydi. Köpeklerin, nabızlarının iki katına çıkmasına ve kan basınçlarının artmasına sebep olmuştur. Bir yandan da köpeklere, uzayda mamaları olacak besleyici bir jel yedirilmekteydi.
Kalkıştan iki veya üç saat önce bir bilim adamı uzaya giden ilk köpek Layka’yı çocuklarıyla oyun oynaması için evine götürdü. Daha sonra, bilim adamı yetkililere ‘’Onun için güzel bir şeyler yapmak istedim.’’ Köpeğin yaşayacak çok az zamanı vardı dedi.
